Hüeyin Deligöz'ün yaptırdığı ilk köprü

AYHAN ALTAY     

 

 

  BİR ŞİİR ve GEÇMİŞE IŞIK


          Erfelek şiirleri sayfamızda; Şevki Öztürk'ün 1954 yılında yazdığı ve "Demokrat Sinop" gazetesinde yayınlanan bir şiiri var.

          Ne yazık ki geçmişimize ilişkin düzenli tutulmuş belgeler yok. Bu şiiri bile Karasu'nun unutmadığı Nahiye Müdürümüz Hüseyin Deligöz'ün oğlu ya da torunu yayınlamış.

          Şiir bize bazı bilmediklerimizi öğretiyor, unuttuklarımızı anımsatıyor.

          Unuttuklarımızdan biri; Çeltik ekimi. Daha çok, yazı sıcak bölgelerde yapılan çeltik tarımının Karasu'da yapıldığını şiiri okuyunca anımsadım. Oysa 1950'li yıllarda çeltik ekimi yapılırdı ve ben çeltik tarlaları dönemini yaşamıştım. (Bu arada anımsayıverdim. Karsu'da keten ekimi de yapılırdı.)

          Çeltik tarımının zor yönlerinden biri sivrisineklerin üreme alanını oluşturmasıdır. Şiirden de anladığımıza göre çeltik tarlaları sazaklık oluşumuna neden olmuş. Durgun bataklık su birikintisi olan sazaklıklarda oluşan koku, nahiyeniz insanlarını rahatsız etmiş. Şiirde sivrisineklerden söz edilmiyor ama bu bataklıklada bol sivrisinek ürediği de bir gerçeklik olsa gerektir.

          Şiir, 23 Temmuz 1954'de yayınlanmış. Buradan Karasu'da ilk elektrik akımının aynı yıl içinde kullanılmaya başladığını söyleyebiliriz. Yine elektriğin Kirenpara Ovası'nı boydan boya geçen arkla, eski cuma değirmeninin yanında üretildiğini biliyoruz. Yani Karasu'nun elektrikle buluşma yılı 1954.

          Yine aynı yıllarda Karasu bütçesinin yetrsiz kaldığını, bütçeye gelir sağlamak için kira geliri olan dükkanların satıldığı ya da satılmak istendiğini öğreniyoruz. Bu da bize kolaycılığa kaçan yöneticilerin yalnız günümüzde değil, geçmişte de halkın malını satmakta olduklarını gösteriyor. -Ne acı._

          Karasu köprüsünün değil, köprülerinin Hüseyin Deligöz zamanında yaptırıldığını da şiirden öğreniyoruz. Ahşaptan yapılan bu köprülerin biri şimdiki köprünün bulunduğu yerdeydi. İkincisini pek anımsayan olmaz sanırım. İkinci ahşap köprü, İlk caminin kuzeyinde, şimdilerde kimindir bilmiyorum ama Foto Salih'in -ki daha sağ- evi ile cami arasındaki şimdi olmayan sokağı karşıya bağlardı. O yıllarda çarşı merkezi, caminin çevresi ile Kuztepe'nin altında Devecilerin evine kadar olduğu bölgedeydi. Pazar yeri kapalı olarak Sabri Felek'in evi ile Devecilerin evi arasındaki küçük alandı.

          İşte bir şiirin, yani küçük bir belgenin ortaya çıkardığı tarihsel gerçekler. Keşke daha çok belge olsa.

06 Aralık 2014


 

>